Veelgestelde vragen
Wat is vrijwilligerswerk?
‘Werk dat in enig georganiseerd verband, onverplicht en onbetaald wordt verricht ten behoeve van anderen of de samenleving.’ Dat is de officiële definitie van vrijwilligerswerk.
Zoals uit de definitie blijkt, heeft vrijwilligerswerk een aantal kenmerken:
- Het is onbetaald.
- Het is niet verplicht.
- Het komt ten goede aan anderen of de samenleving.
- Er is een zekere mate van organisatie.
Op zich heeft vrijwilligerswerk geen winstoogmerk, maar het kan wel binnen een winstgevende onderneming plaatsvinden. Sommige vrijwilligers werken immers bij betaalde voetbalorganisaties of grote zorginstellingen, zoals ziekenhuizen.
Belastingdienst en UWV
Volgens de belastingdienst is een vrijwilliger een persoon die niet beroepshalve en op vrijwillige basis werkzaamheden verricht. Dit doet deze persoon voor een organisatie of instelling die niet is onderworpen aan de vennootschapsbelasting, of voor een sportorganisatie, of voor een algemeen nut beogende instelling (ANBI), zonder dat hij daarvoor een reële arbeidsbeloning ontvangt.
In de Regeling vrijwilligerswerk in de WW die het UWV hanteert, is de definitie verder uitgebreid en aangescherpt.
Mag ik vrijwilligerswerk doen naast mijn uitkering?
Heb je een uitkering en wil je vrijwilligerswerk gaan doen? Dat mag. Vrijwilligerswerk kan een goede manier zijn om werkervaring op te doen. Ook is het een manier om je sociale contacten te onderhouden of om een zakelijk netwerk op te bouwen.
Heb je een WW-uitkering? Dan heb je toestemming van het UWV nodig voordat je met vrijwilligerswerk kunt beginnen. Het vrijwilligerswerk mag je kans op betaald werk namelijk niet verkleinen. Daarnaast beoordeelt het UWV of het werk dat je wilt gaan doen, ook echt vrijwilligerswerk is. Meer informatie vind je op de website van het UWV.
Heb je een andere uitkering van het UWV? Kijk hier welke regels gelden.
Heb je een bijstandsuitkering van de gemeente Heiloo? Neem dan contact op met je consulent van de Dienst Sociale Zaken.
Ben ik verzekerd als ik vrijwilligerswerk doe?
Voor vrijwilligers, mantelzorgers en maatschappelijke stagiairs heeft de gemeente een collectieve verzekering afgesloten. Je bent hierdoor automatisch verzekerd tijdens het vrijwilligerswerk als je een ongeluk krijgt of schade veroorzaakt. Brandweer- en politievrijwilligers kunnen hier geen gebruik van maken.
Je meldt eerst de schade bij je eigen verzekering of die van de (vrijwilligers)organisatie. Wordt je aanvraag daar niet in behandeling genomen, dan kunt je een beroep doen op deze speciale verzekering van de gemeente.
Hoe zit het met de belasting als ik vrijwilligerswerk doe?
Als je vrijwilligerswerk doet, krijg je soms een vergoeding. Deze vergoeding is in sommige gevallen niet belast.
Meer informatie vind je op de site van de belastingdienst
Doe je vrijwilligerswerk voor een ANBI?
Als je aan bepaalde voorwaarden voldoet, mag je een bedrag aftrekken als een gewone gift.
N.B. Als je een uitkering hebt en je ontvangt vergoedingen voor je vrijwilligerswerk, dan heb je niet alleen te maken met de Belastingdienst, maar ook met je uitkerende instantie. Meer informatie kun je krijgen van het UWV of van je consulent bij de Dienst Sociale Zaken.
Wat houdt een vrijwilligersovereenkomst in?
In een vrijwilligersovereenkomst staan afspraken tussen de vrijwilliger en de organisatie. Bijvoorbeeld over de werkzaamheden, een eventuele onkostenvergoeding, proefperiode, opzegtermijn, enzovoort. Niet alle vrijwilligersorganisaties werken met een overeenkomst. Het is niet verplicht, maar het is aan te raden.
Klik hier voor een modelovereenkomst ontwikkeld door Movisie.
Klik hier voor modelovereenkomst ontwikkeld door NOV
Waar kan ik een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aanvragen?
Een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) is een verklaring waaruit blijkt dat je gedrag in het verleden geen bezwaar vormt voor het vervullen van een specifieke taak of functie in de samenleving. Justis screent (rechts)personen die een VOG aanvragen en geeft de VOG’s af.
Het aanvragen van een VOG en meer informatie hierover is te vinden op de website van Justis
Voor alle vrijwilligers die werken met mensen in een afhankelijkheids- en risicovolle situatie is de VOG gratis beschikbaar. De vrijwilligersorganisaties die beleid hebben ontwikkeld en afspraken hebben gemaakt over het voorkomen van (seksueel) overschrijdend gedrag komen daarvoor in aanmerking.
De gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo vinden het belangrijk dat vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties veilig hun werk kunnen doen en dat vrijwilligersorganisaties een beleid hebben op het gebied van sociale veiligheid. Daarvoor hebben de Vrijwilligers Informatiepunten in de vier gemeenten een aantal instrumenten ontwikkeld. Die kunnen de vrijwilligersorganisaties helpen het beleid goed op te zetten.
Waar vind ik een Vertrouwenscontactpersoon?
Het Vrijwilligers Informatie Punt vindt het erg belangrijk dat je vrijwilligerswerk doet, waarbij je je prettig en veilig voelt. Heb je een vraag, een probleem, een lastige situatie? Dan kun je contact opnemen met een van onze vertrouwenscontactpersonen: Anjo Bonnet of Ieneke Pluimert. Hieronder stellen ze zich voor en vind je hun contactgegevens.
‘Hallo, mijn naam is Anjo Bonnet.
Ik ben een aantal jaar medewerker van het Vrijwilligers Informatie Punt en vertrouwenscontactpersoon bij het VIP. Aarzel niet om contact met me op te nemen als je tijdens het doen van je vrijwilligerswerk te maken hebt (gehad) met gedrag van een ander waarbij je je niet veilig of onprettig voelt. Je kunt daarbij bijvoorbeeld denken aan je onheus behandeld voelen, vermoedens van discriminatie of onterecht ontslag en grensoverschrijdend gedrag zoals pesten, seksuele intimidatie of agressie. Maar ook bij andere situaties van ongewenst gedrag kun je contact opnemen.’
‘Mijn naam is Ieneke Pluimert. Ik ben vrijwilliger bij ’t Trefpunt waar ik o.a. mensen begeleid op het gebied van rouwverwerking en zingeving en sinds kort als VCP bij het VIP.
In een vertrouwelijk gesprek bespreken we samen welke vervolgstappen mogelijk zijn. We zijn onafhankelijk en nemen geen standpunt in.
Je kunt mailen naar vcp@vipheiloo.nl
Een van ons neemt dan zo snel mogelijk contact met je op om een afspraak met je te maken.’
Hoe maak ik mijn organisatie veiliger?
Sociale veiligheid bij vrijwilligersorganisaties en verenigingen
Het Vrijwilligers Informatie Punt vindt het belangrijk dat vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties veilig hun werk kunnen doen en dat vrijwilligersorganisaties een beleid hebben op het gebied van sociale veiligheid.
Onderzoek heeft aangetoond dat een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) voor vrijwilligers bijdraagt aan de veiligheid binnen een vrijwilligersorganisatie. Met zo’n verklaring toont de vrijwilliger aan dat hij niet veroordeeld is voor ernstige delicten, zoals een zeden- of geweldsdelict.
Voor alle vrijwilligers die werken met mensen in een afhankelijkheids- en risicovolle situatie is de VOG gratis beschikbaar. De vrijwilligersorganisaties die beleid hebben ontwikkeld en afspraken hebben gemaakt over het voorkomen van (seksueel) overschrijdend gedrag komen daarvoor in aanmerking.
Inclusief vrijwilligerswerk
Is iedereen ‘echt’ welkom in je organisatie? Is het noodzakelijk dat de vrijwilliger aan bepaalde eisen voldoet? Houd je rekening met genderidentiteit? Zorg je voor diversiteit binnen je organisatie? Wij geven je graag meer duidelijkheid over inclusiviteit in het vrijwilligerswerk.
Wat betekent de wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR)?
1 juli 2021 is de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen, kortweg WBTR, in werking getreden. Deze geldt voor alle stichtingen en verenigingen, behalve de verenigingen van eigenaren.
De nieuwe wet is bedoeld om wanbestuur, onverantwoordelijk financieel beheer, misbruik van positie en andere ongewenste activiteiten binnen besturen te voorkomen. Belangrijk is dat een bestuur met elkaar bespreekt wat ‘integer besturen’ inhoudt en hoe je daar vervolgens met elkaar afspraken over vastlegt. Ook is het van belang om kritisch te kijken of het nodig is om als vereniging of stichting verdere stappen te ondernemen.
Voordat de wet op 1 juli 2021 ingaat, moet in het bestuur van de vereniging of stichting in ieder geval besproken zijn wat volgens jullie ‘integer besturen’ inhoudt en hoe je daar vervolgens met elkaar de afspraken over vastlegt. Je hebt vervolgens 5 jaar de tijd om de statuten daadwerkelijk aan te passen.
- Bekijk de checklist die het NOV heeft ontwikkeld.
-
Bekijk hier het opgenomen webinar van het NOV met uitgebreide informatie.
-
Meer informatie over de WBTR vind je hier: Bestuur en toezicht.
Hoe maak ik mijn organisatie AVG bestendig?
Op 25 mei 2018 is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) van toepassing voor alle organisaties die van persoonsgegevens gebruikmaken, dus dit raakt ook jouw organisatie of vereniging.
Ondersteuning nodig?
- Het NOV heeft een 7-stappenplan ontwikkeld dat je op weg helpt met het opstellen van privacybeleid, het bewaren van persoonsgegevens, het informeren van vrijwilligers hoe om te gaan met gegevens en het melden van datalekken.
- Via de Expertbank BUCH biedt Frans van der Pol ondersteuning bij het opstellen van privacybeleid.
Hoe maak ik vrijwilligersbeleid?
Het vastleggen van het vrijwilligersbeleid is noodzakelijk om helderheid te creëren omtrent het vrijwilligerswerk in de eigen organisatie. Daarnaast vereist vrijwilligersbeleid ook onderhoud: voor het verbeteren van het vrijwilligerswerk is het nodig dat het betreffende beleid regelmatig geëvalueerd en bijgesteld kan wordt.
Op de website van Platform Vrijwillige Inzet is een overzicht gemaakt van verschillende handboeken . Deze handboeken kunnen ondersteunen bij het maken en onderhouden van vrijwilligersbeleid.
Hoe regel ik medezeggenschap van vrijwilligers?
Als organisatie kunt je je vrijwilligersbeleid verbeteren en de betrokkenheid van vrijwilligers versterken door de dialoog met hen goed te organiseren.
Als vrijwilliger kun je meer betekenen voor de organisatie waarvoor je jezelf inzet. Dat kan door deel te nemen aan vormen van medezeggenschap binnen de organisatie.
Meer informatie is te vinden op: https://www.nov.nl/themas/vrijwilligersbeleid-management/inspraak+en+medezeggenschap/default.aspx